Choroby neurologiczne
Choroby neurologiczne dotyczą zaburzeń czynności mózgu, rdzenia kręgowego oraz pozostałych części układu nerwowego – zarówno obwodowego, jak i ośrodkowego. Należą do nich choroba Alzheimera, padaczka, a także migrena czy zapalenie opon mózgowych. Podobnymi schorzeniami zajmują się lekarze neurolodzy.
Poniżej opisane zostaną niektóre choroby neurologiczne, którym towarzyszą dolegliwości bólowe.
Neuropatia
Jest stanem chorobowym organizmu, który wynikać może z uszkodzenia ośrodkowego lub obwodowego układu nerwowego. Towarzyszy jej ból, a także drętwienie i mrowienie różnych części ciała. Występować może ona w wielu chorobach, np. reumatoidalnym zapaleniu stawów oraz cukrzycy i mieć różny stopień nasilenia. Neuropatie można leczyć farmakoterapią, ważna jednak jest poprawa krążenia w kończynach, których dotyczą objawy. Nadmierne napięcie mięśniowe zmniejszyć mogą masaże oraz zabiegi fizjoterapeutyczne, wykonywane zarówno przez specjalistę, jak i samodzielnie. Stan napięcia możesz zmniejszyć także dzięki medytacji i ćwiczeniom rozciągającym, np. jodze. Przykładowe opisy ćwiczeń znajdziesz tu (Strategie radzenia sobie z bólem).
Migrena
Migrena jest stosunkowo często występującą w społeczeństwie dolegliwością. Charakterystyczne dla niej są silne bóle głowy, które według chorych niemal uniemożliwiają funkcjonowanie, połączone niekiedy z nudnościami i nadwrażliwością na światło. Wyróżnia się wiele tzw. czynników spustowych, które mogą sprzyjać wystąpieniu migreny – są to np. alkohol, stres, niektóre pokarmy. Czynniki te są jednak różne u różnych ludzi. Migrenę leczy się zarówno przez próbę wyeliminowania elementów wywołujących u chorego ból, jak i farmakoterapię. To, co możesz zrobić sam, to zmiana stylu życia: dłuższy i regularny sen, spożywanie małych porcji jedzenia, ale w krótkich odstępach czasu czy próba wyeliminowania z życia stresu. Korzystne jest także szukanie indywidualnych czynników, które wywołują u Ciebie migrenę: odnalezienie ich może Ci pomóc w ograniczeniu częstości napadów. Więcej na temat migreny przeczytać możesz tu: (Migrena).
Klasterowy ból głowy
Klasterowy ból głowy charakteryzują silne bóle zlokalizowane w okolicy oczodołu. Schorzenie występuje w populacji rzadziej niż migrena. Nazwa choroby pochodzi od angielskiego słowa cluster, czyli skupisko, co opisywać ma ból odczuwany przez pacjentów i częstość jego pojawiania się. Ataki mają miejsce co jakiś czas (np. kilka razy w roku), mają jednak dłuższy czas trwania niż podczas migreny – mogą towarzyszyć choremu tygodniami. W leczeniu stosuje się farmakoterapię, a także podawanie tzw. tlenu medycznego. Metoda ta opiera się na przyjmowaniu przez chorego zaraz po wystąpieniu ataku czystego tlenu z butli tlenowej, z użyciem maski ustno-nosowej. Odpowiednio wczesna interwencja pozwala przerwać napad bólu. Czasami możliwe jest także zastosowanie interwencji neurochirurgicznych. Więcej na ten temat przeczytać możesz tu: (Metody chirurgiczne).
Stwardnienie rozsiane
Stwardnienie rozsiane jest schorzeniem zaliczającym się do grupy zarówno chorób neurologicznych, jak i autoimmunologicznych. W procesie chorobowym uszkodzeniu ulega osłonka mielinowa, co uniemożliwia w pełni prawidłowe przewodzenie impulsów nerwowych. Następstwem tego stanu jest pogorszenie się sprawności ruchowych i czuciowych, uczucie zmęczenia oraz ostre albo przewlekłe stany bólowe. Bóle często mają charakter neuropatyczny i są przez chorych opisywane jako trudne do zniesienia. Niestety nie wynaleziono leku, który skutecznie zatrzymałby lub odwrócił rozwój choroby. Istnieje natomiast wiele środków farmakologicznych, które pomagają choremu radzić sobie z poszczególnymi objawami choroby. Radząc sobie z bólem możesz także wypróbować inne techniki, takie jak relaksacja, medytacja czy wykonywanie prostych ćwiczeń. Więcej informacji na temat strategii radzenia sobie z bólem znajdziesz tu (Strategie radzenia sobie z bólem).
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Schorzenie to charakteryzuje się silnym bólem głowy i/lub szyi, któremu towarzyszyć mogą także wymioty i zaburzenia percepcji. W tym przypadku ból potraktować należy jako sygnał alarmowy i jak najszybciej zgłosić się do specjalisty. Nie leczone, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych stanowi poważne zagrożenie dla naszego zdrowia i życia. W leczeniu stosuje się przede wszystkim środki farmakologiczne.
Choroby autoimmunologiczne
Choroby autoimmunologiczne, jak wskazuje ich nazwa, związane są z zaburzeniami układu odpornościowego. Są wynikiem błędnego rozpoznania przez nasz organizm własnych komórek, traktowanie ich jako elementy zagrażające i próby ich wyeliminowania. Do chorób tych zalicza się np. reumatoidalne zapalenie stawów, a także łuszczycę czy miastenię. Poniżej opisane zostaną te, które występują stosunkowo często i wiążą się ze stanami bólowymi.
Łuszczyca
Łuszczyca to choroba skóry, która (na co wskazuje dotychczasowy stan wiedzy), wynika z nieprawidłowego działania naszego układu immunologicznego. Jej objawem jest pojawianie się na skórze tzw. wykwitów, czyli czerwonych grudek, które pokryte są łuską. Pojawiają się one najczęściej w miejscach, gdzie skóra pokryta jest włosami. Zmiany te mogą różnić się wielkością i ilością w zależności od stopnia rozwoju choroby. Jeśli cierpisz z powodu łuszczycy, uświadom osobom w Twoim otoczeniu, że choroba ta nie jest zaraźliwa – może to nie być dla nich oczywiste. Niekiedy łuszczeniu się skóry towarzyszy także pojawienie się obrzęku i bólu. Leczenie opiera się głównie na farmakoterapii. Lekarz może przepisać antybiotyk i różnego rodzaju maści. Ważne jest także dbanie o ogólną higienę skóry. Redukcji stanu zapalnego i swędzenia sprzyjać może także dieta bogata w olej rybny.
Toczeń rumieniowaty
W chorobie tej występują charakterystyczne zmiany skórne, możliwe jest także występowanie nadwrażliwości na światło oraz ból stawów. Diagnoza tego schorzenia wymaga konsultacji ze specjalistą i wykonania szeregu badań, a w przypadku jej rozpoznania – rozpoczęcia farmakoterapii. Jeśli cierpisz z powodu tocznia rumieniowatego, powinieneś przestrzegać pewnych zasad. Są nimi niewystawianie swojej skóry na nadmierne promieniowanie słoneczne oraz jej ochrona – stosowanie kremów z filtrem i osłona ciała dzięki odpowiedniej odzieży. Ból stawów zwalczany powinien być podejmowaniem regularnej, ale nieprzeciążającej aktywności fizycznej. Pomocne (jak w większości zaburzeń zdrowotnych) będzie także pozbycie się szkodliwych nawyków, np. palenia papierosów, rozpoczęcie zdrowej diety i dbanie o utrzymanie prawidłowej masy ciała.
Reumatoidalne zapalenie stawów
Objawem tej choroby jest ból kości i stawów, pojawiający się zwłaszcza przy wykonywaniu ruchów. Najczęściej ich umiejscowienie to kolana, plecy, ręce oraz stawy biodrowe. Leczenie obejmuje farmakoterapię, dużą rolę odgrywają jednak także prozdrowotne zachowania chorego. Ważne jest niezaprzestawanie aktywności fizycznej (chyba, że są ku temu wskazania). Mimo bólu, na dłuższą metę pozwala ona utrzymać sprawność i usprawnia poruszanie się. Pomocna będzie także zbilansowana dieta – zawierająca witaminy, wapń i jod, uboga zaś w tłuszcze zwierzęce. Kluczowe jest także rzucenie palenia oraz utrzymywanie odpowiedniej masy ciała – nikotyna i nadwaga to wróg naszych kości i stawów. W ramach leczenia możliwe jest także odwiedzanie uzdrowisk, poddawanie się masażom i uczestniczenie w gimnastyce leczniczej. Więcej informacji na temat tej choroby znajdziesz tu (Reumatyzm).